Geneza i funkcjonowanie mitu arkadyjskiego.

Arkadia - (wg starożytnych greków) górski, lesisty kraj na środkowym Peloponezie, zamieszkały przez ubogich pasterzy i dzikie zwierzęta. Kraina prostoty i szczęśliwości (w istocie zacofana i prymitywna). Wielką karierę zrobił mit arkadyjski, który po raz pierwszy pojawił się w IV eklodze Wergiliusza w postaci poetyckiego obrazu wyidealizowanej krainy spokoju, ładu i wiecznej wiosny. Jej mieszkańcy - pasterze żyją w pełnej harmonii z naturą.

Nawiązaniem do tego motywu jest pieśń Panny XII z "Pieśni świętojańskiej o Sobótce" Jana Kochanowskiego. Wyraża tu poeta pochwałę życia wiejskiego i stworzonego przez ten model egzystencji typu ludzkiego. Jest to ideał ziemianina, który prowadzi samowystarczalny pod względem materialnym tryb życia, z dala od zgiełku miejskiego , niebezpieczeństw wojennych i kłopotów kupieckich. Ideał ziemianina jest pełen aspiracji duchowych. W jego kreację wpisuje poeta pochwałę takich wartości, jak niezależność, spokój wewnętrzny, wzajemna życzliwość członków rodziny, szacunek dla starszych. Poeta nie zapomina o dobrobycie i eksponuje to, co dla motywu arkadyjskiego jest bardzo istotne, a mianowicie brak trosk materialnych i dostatnie życie bohaterów, którzy nie znają znoju pracy.

W słynnej sielance "Laura i Filon" poeta łączy czułostkowość z rokokowym wdziękiem, elementy konwencjonalne z akcentami szczerości i prawdy uczuciowej. Przeżyciom bohaterów towarzyszy natura i atmosfera wieczoru na wsi . Głębsze i prawdziwsze doznania i emocje oddaje wiersz "Do Justyny. Tęskność na wiosnę". Ukazane jest tu subtelne przeżycie natury, a więc tęsknota za słońcem, kwiatami, śpiewem ukochanej. W motywie arkadyjskim poeci sentymentalizmu eksponują nastroje elegijne, tzn. smutek i melancholię, a w uczuciu - tkliwość, czułość i rzewność.

"Złoty wiek" bliski jest wyobrażeniu Arkadii :
- brak karzącej dłoni, sądów, winnych
- brak prawa (zakazów i nakazów) ze względu na pełne pokory i dobroci życie mieszkańców
- brak trosk, zmartwień
- nieznajomość wojen
- brak broni
- nieznajomość lęku
- wieczna wioska
- ziemia sama z siebie rodzi, obfite plony(bez pielęgnacji, orki, zasiewu)
- prostota i jasność

Powrót