Poezja tyrtejska to poezja niepodległościowa, nawołująca do walki. Okres niewoli narodowej XIX w.

"Mazurek Dąbrowskiego" (Pieśni Legionów Polskich we Włoszech 1797 r.) - Zyskał ogromną popularność, wyrażając wolę życia Polaków, mimo utraty własnego państwa. Tekst wiele razy aktualizowano i przerabiano, zwłaszcza w okresie walk o niepodległość. Pierwsze słowa interpretowane są jako nowa romantyczna koncepcja narodu i ojczyzny. Ludzie zachowujący w sobie istotę narodowości polskiej zdolni są przedłużyć byt ojczyzny niezależnie od warunków politycznych. Polska idea ojczyzny nie jest związana z ideą ziemi.

"Warszawianka" (1831 r.) - Związana z atmosferą i programem powstania listopadowego. Wzywa do natychmiastowej, bezkompromisowej walki o niepodległość. Ukazuje perspektywę wolności za cenę zwycięskiej walki lub śmierci. Żąda bezwzględnego utożsamienia się jednostki z ojczyzną. Wylicza romantyczne ideały - wolność, republikanizm, demokratyzm oraz sposoby politycznego myślenia - walka zbrojna z tyranią, braterstwo ludów. Nawiązanie: Wyspiański "Warszawianka" dramat 1898 r.; Kasprowicz "Warszawianka" 1905 r.; Adam Mickiewicz "Dziady III" - dyskusja toczona w Salonie Warszawskim. Młodzi romantycy atakują klasyków, żądają, by poezja miała charakter patriotyczny, ujawniała narodowe cierpienia i ideały, mówiła o wszystkich współczesnych, nawet najbardziej drastycznych problemach.

"Hymn" J. Słowackiego - nawiązuje do "Bogurodzicy"

"Oda do wolności" J. Słowackiego - czasy powstania listopadowego

"Konrad Wallenrod" A. Mickiewicza - koncepcja poezji w nim zawarta kreuje tożsamość narodową i jest warunkiem jej przetrwania.