Franciszkanizm - kierunek filozoficzny stworzony przez św. Franciszka z Asyżu (1182 - 1226); wielki ruch odnowy moralnej w świecie pełnym okrucieństwa; program wiary radosnej, prostej, płynącej z wszechogarniającej miłości do świata i stworzenia, miłości poddanej ewangelicznym nakazom miłosierdzia, ubóstwa i braterstwa. Występuje przeciw okrucieństwu, nienawiści, zabijaniu i chciwości.

Po okresie modernistycznych buntów w duchu prometeizmu, Kasprowicz zaprzestał polemiki z Bogiem, pogodził się z myślą o wszechmocy i dobroci Stwórcy. Wyrazem tej kolejnej przemiany światopoglądowej poety są wiersze w "Księdze ubogich", które przynoszą pełną pokory i miłości do wszystkich żywych istot ideę franciszkanizmu. Kasprowicz ukazuje się tu jako poeta, który odzyskał równowagę duchową, jako człowiek doświadczony, głoszący prawdziwy kult naturalności, codzienności prostoty. Deklaruje swe przywiązanie do przyrody, podziw dla piękna i głośno wyraża zachwyt nad dziełem Boga.

Zachwyt prostym człowiekiem, przyrodą, miłość do każdego żywego stworzenia, i przede wszystkim, pokora - to główne wyznaczniki franciszkanizmu. Tę postawę tkwiącą korzeniami w średniowieczu najpełniej prezentuje wiersz Staffa "Sonet szalony". Podmiot liryczny przedstawia siebie jako "włóczęgę, króla gościńców, pijaka słońca". Pragnie żyć pełnią życia, korzystać z jego uroków, cieszyć się słońcem, przyrodą, być radosnym i wolnym. Portret artysty, który jawi się w utworze, przedstawia człowieka niezależnego, wszędzie czującego się dobrze i bezpiecznie. Jego domem jest cały świat, a przyroda dostarcza mu pożywienia i tematów do tworzenia poezji.