Stanisław Wyspiański w mistrzowski sposób zaprezentował postacie i sytuacje, uchwycił istotę ich charakteru. Połączył żart, ironię z fragmentami niezrównanej piękności i poezji. Dokonał syntezy sztuk, łącząc elementy plastyki i muzyki z tekstem literackim:

• liczne nawiązania do polskiego malarstwa: Jan Matejko ("Wernyhora", "Stańczyk", "Racławice"), Jacek Malczewski ("Melancholia", "Błędne koło")
• muzyka: dynamiczne, weselne tańce, gra i śpiew Chochoła
• tekst literacki: tekst główny i didaskalia, czyli tekst poboczny, szczegółowe informacje autora o scenografii, ubiorze bohaterów. Indywidualizacja językowa: każdy z bohaterów mówi w sposób charakterystyczny dla swojej warstwy społecznej - chłopi mówią gwarą, zaś inteligencja językiem literackim
• do języka polskiego weszły na stałe porzekadła i sformułowania:

  "Chłop potęga jest i basta"
  "Polska to jest wielka rzecz"
  "Cóż tam panie w polityce?"
  "Miałeś chamie złoty róg"

• nastrój dramatu jest różny w poszczególnych aktach utworu. Akt I jest radosny, gwarny, rozśpiewany, kolorowy. W akcie II pojawia się nastrój grozy, tajemnicy wspomnień z przeszłości. W akcie III dominuje senność, apatia, pesymizm i rozczarowanie.
• oświetlenie odgrywa ogromnie ważną rolę, półmrok jest rozjaśniony tylko światłem wpadającym z sąsiedniej izby i palącą się świecą
• autor połączył kilka technik pisarskich i prądów artystycznych:
• symbolizm (obecność symboli w akcie II i III)
• impresjonizm (uchwycenie przelotnych chwil, barw)
• dramat klasyczny (zachowanie zasady trzech jedności)
• dramat romantyczny (problematyka narodowa, nadnaturalna motywacja pewnych zdarzen)
• dramat szekspirowski (łączenie różnych kategorii estetycznych, komizmu z liryzmem, patosu z rubasznością, pojawienie się zjaw, widm)
• naturalizm (dbałość o szczegóły w opisach wyglądu i zachowania bohaterów)