Przemiany obyczajowe zachodzące wewnątrz społeczeństwa wiejskiego:

- wzrost świadomości narodowej i społecznej;
- pojawienie się myśli o emigracji zarobkowej.

Prawa moralne gromady:

- podstawową wartością dla chłopa jest ziemia;
- potrzeba przywódcy w gromadzie;
- nienaruszalność ładu społecznego;
- tradycjonalizm wsi;
- dziedziczenie ziemi;
- wspólne działanie gromady w czasie niebezpieczeństwa;
- tradycyjny stosunek do Kościoła.